บทความโดย กนกกาญจน์ ประจงแสงศรี / อรรณพ ดวงมณี
[email protected] / [email protected]
ห่างหายไปนานกับการพูดถึง “สื่อหนังสือพิมพ์” ซึ่งเป็นสื่อที่มีความสำคัญเป็นอันดับ 3 เพราะสามารถเข้าถึงประชาชนได้อย่างทั่วถึงเป็นรองเพียงแค่ สื่อโทรทัศน์ และดิจิตอลทีวี เท่านั้น แต่ “สื่อหนังสือพิมพ์” กลับเริ่มมีรายได้ที่ลดลงอันเนื่องมาจากความก้าวหน้าของเทคโนโลยี และการแข่งขันในการรายงานข่าวสารบ้านเมืองของบรรดาโทรทัศน์ และดิจิตอลทีวีที่มีหลากหลายช่อง อีกทั้งสำนักพิมพ์เองก็เริ่มขยายตัวเข้าสู่โลกออนไลน์กันมากขึ้น ทำให้จุดขายในเรื่องความสดใหม่ของข่าวบนหน้าหนังสือพิมพ์หมดไป แต่ถึงอย่างไรก็ตามยังคงมีประชาชนอยู่อีกส่วนที่ยังคงให้ความสนใจในการอ่านหนังสือพิมพ์มากกว่าการอ่านออนไลน์ และมีอีกไม่น้อยที่นิยมชมชอบบทความการเขียนวิเคราะห์ที่อยู่บนหน้าหนังสือพิมพ์ ทำให้สื่อหนังสือพิมพ์ยังคงเป็นสื่อที่ผู้คนให้ความสำคัญ ด้วยเหตุ และผลดังกล่าวทีมงาน Strategy & Innovation ของ Initiative จึงขอนำข้อมูลความเคลื่อนไหวของสื่อประเภทนี้มาให้ได้อ่านกัน
ย้อนไปปี 2010 สื่อหนังสือพิมพ์ มีรายได้รวมอยู่ที่ 19,970 ล้านบาท พอย่างเข้าปี 2011 รายได้ลดลง 3% หรือมีรายได้ 19,367 ล้านบาท ต่อมาในปี 2012 และ 2013 รายได้ของสื่อหนังสือพิมพ์มีเพิ่มขึ้นเฉลี่ย 4% ต่อปี แล้วรายได้รวมก็เริ่มลดลงอย่างหนักเมื่อปี 2014 โดยจากข้อมูลรายได้ในการซื้อสื่อโฆษณาของธุรกิจสื่อสิ่งพิมพ์พบว่า มีการใช้งบสำหรับสื่อประเภทนี้ 18,373 ล้านบาท ซึ่งลดลงไปถึง 11% เมื่อเทียบกับปี 2013 ที่มีการใช้ไป 20,749 ล้านบาท และเมื่อเทียบรายได้ในปีล่าสุดที่มีการใช้งบโฆษณาสำหรับสื่อประเภทนี้ 17,489 ล้านกับปี 2014 พบว่าติดลบไปอีก 5% และมีแนวโน้มว่า จะยังคงลดลงเรื่อยๆ เนื่องเพราะการเติบโตของสื่อสิ่งพิมพ์ที่หันเข้าสู่สื่อออนไลน์กันมากยิ่งขึ้น
ดูกันต่อว่า 10 ธุรกิจที่ยังคงให้ความสนใจลงโฆษณากับสื่อหนังสือพิมพ์เมื่อปี 2014 ยังคงเป็นกลุ่มเดียวกับปี 2015 ซึ่งต่างพร้อมใจลดงบประมาณลงทั้งแผง เช่น กลุ่ม Motor Vehicle ที่ใช้งบในปี 2014 ไป 1.6 พันล้านบาทลดงบมาเหลือเพียง 1.1 พันล้านบาท กลุ่ม Entertainment เคยใช้ 1.3 พันล้านบาทลดงบลงเหลือ 1.2 พันล้านบาท เช่นเดียวกับกลุ่ม Public Service Ad., กลุ่ม Communication, กลุ่ม Bank, กลุ่ม Education และกลุ่ม Insurance ที่ลดงบประมาณการซื้อสื่อลงทั่วหน้า แต่ก็ยังมีกลุ่ม Retail Store ที่เพิ่มงบจาก 1.3 พันล้านเป็น 1.4 พันล้านบาท กลุ่ม Travel & Tours ก็ยังคงให้ความสำคัญกับสื่อหนังสือพิมพ์โดยใช้เพิ่มเป็น 1.2 พันล้านบาทจากที่เคยใช้ 1 พันล้านบาท และกลุ่ม Real Estate ที่ใช้เพิ่มขึ้นเพียงเล็กน้อยจาก 509 ล้านบาทเป็น 517 ล้านบาทเนื่องจากในปีที่ผ่านมามีการเปิดตัวคอนโดมิเนียมริมเส้นรถไฟฟ้าหลายแห่ง
อย่างไรก็ตามในปีที่ผ่านมาด้วยสภาวะเศรษฐกิจที่ชะลอตัว อีกทั้งรายได้ต่อครอบครัวของประชากรลดลงส่งผลต่อสินค้าอุปโภคบริโภคมียอดขายไม่เป็นไปตามเป้า จึงทำให้ผู้ประกอบการหลายๆ รายลดงบประมาณการซื้อสื่อโฆษณาในหนังสือพิมพ์ลง ซึ่งหากสภาพเศรษฐกิจสามารถฟื้นตัวได้ในเร็ววันก็อาจจะเห็นเม็ดเงินโฆษณากลับมาในสื่อหนังสือพิมพ์เพิ่มขึ้นได้ในเร็ววันเช่นกัน
